Γραμμική Β

Η εργασία για τη Γραμμική Β, την πρώτη γραφή της ελληνικής γλώσσας, από τις μαθήτριες του Α3:
Νικολάου Παρασκευή, Τσιρμπινάκη Αναστασία, Τσόχα Αντέλα, Χατζηβασιλείου Ελένη, Χρυσάφη Άννα

Οι Έλληνες κατά τη μυκηναϊκή εποχή

Άλλη μια ενδιαφέρουσα εργασία για τον μυκηναϊκό πολιτισμό από τους μαθητές του Α3:
Σπύρο Μπαμπλά, Γιώργο Σοκόλη, Φώτη Χαρίτο, Ανδρέα Χατζησυμεωνίδη

Μυκηναϊκός πολιτισμός

Η εργασία που παρουσιάζει αναλυτικά τον Μυκηναϊκό πολιτισμό, από τις μαθήτριες του Α3:
Ροδάνθη Πανταζή, Καλλιόπη Τρικάζη, Θεοδώρα Τσομπάνη, Μαρία Χατζηλάρη

Προϊστορικοί πολιτισμοί στον ελλαδικό χώρο

Μια ομάδα μαθητών από το τμήμα Α3 ανέλαβε να παρουσιάσει τους προϊστορικούς πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν στον ελλαδικό χώρο. Οι εργασίες τους παρουσιάζονται παρακάτω:

Η εργασία της Καλλιόπης Σαράτση για τον Μινωικό πολιτισμό:

Η εργασία του Νίκου Μεφλιτζίδη για τον Κυκλαδικό πολιτισμό:




Η εργασία του Αλέξανδρου Τρικάζη για τον Μυκηναϊκό πολιτισμό:

Η εργασία του Μιχάλη Τσιάρα για τους Αιγιακούς πολιτισμούς:

Τα «Φοινικικά» γράμματα

Σύγκριση του φοινικικού και του ελληνικού αλφαβήτου,
Πηγή: Α. Σιγάλας, Ιστορία της ελληνικής γραφής, Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1934

   Ονομάζουμε «φοινικικά» γράμματα (Φοινικήια γράμματα στην αρχαία ιωνική διάλεκτο) τα ελληνικά κεφαλαία, γιατί ο Ηρόδοτος (Ιστορία 5, 58) αποδίδει την εφεύρεσή τους στους Φοίνικες. Πρόκειται για τη σημιτική γραφή που υιοθέτησαν οι Έλληνες γύρω στο 10ο π.Χ. αι.

   Η ανακάλυψη του αλφαβήτου είναι σπουδαία όχι μόνο για την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, αλλά και για την ιστορία του πολιτισμού γενικά. Τα αλφάβητα που χρησιμοποιούμε και χρησιμοποιήσαμε για να καταγράψουμε τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ιδιαίτερα το λατινικό και το κυριλλικό, αποτελούν προσαρμογές του ελληνικού αλφάβητου. Και οι περισσότερες γλώσσες γράφονται ή μπορούν να γραφούν με το λατινικό αλφάβητο.

   Η επινόηση του αλφάβητου είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των Σημιτών και των Ελλήνων. Οι πρώτοι επινόησαν γράμματα, για να δηλώσουν τα σύμφωνα, γιατί στις σημιτικές γλώσσες η δήλωση των συμφώνων, που αποτελούνται από τη ρίζα και το νόημα, αρκεί για την κατανόηση του γραπτού μηνύματος. Έδωσαν σ' αυτά τα γράμματα «κύρια ονόματα» που διατηρούνται ακόμα. Όμως δεν μπόρεσαν να εκφράσουν την αφηρημένη έννοια του φωνήματος με τις δύο εκδοχές, το σύμφωνο και το φωνήεν.

   Η δημιουργία των φωνηέντων, ή μάλλον η χρήση ορισμένων γραμμάτων για τη δήλωση των φωνηέντων, η οποία ήταν απαραίτητη για την προσαρμογή των σημιτικών γραμμάτων στην Ελληνική, πρέπει να έγινε γύρω στο 10ο π.Χ. αι. Οι πιο παλιές πηγές, που περιέχουν ελληνικό αλφάβητο (επιγραφή του αγγείου του Διπύλου), χρονολογούνται γύρω στο 720 π.Χ.

   Για να δηλώσουν τα φωνήεντα οι Έλληνες χρησιμοποίησαν σύμφωνα του σημιτικού αλφαβήτου που δεν υπήρχαν στην Ελληνική. Έτσι, το σύμφωνο alef, που δήλωνε απλά το άνοιγμα του στόματος, έγινε ένα φωνήεν (α) με το όνομα άλφα. Η απλή δάσυνση hé δήλωσε τον ήχο του φωνήεντος (e), που είναι ταυτόχρονα ε και η στην παλιά μορφή του αττικού αλφαβήτου (πριν από το 403 π.Χ.). Το σύμφωνο γιώδ (j) έγινε απλά το φωνήεν ι. Το λαρυγγικό σύμφωνο ayn χρησίμευσε για το (ο), μακρό και βραχύ, χωρίς αρχικά να υπάρχει διάκριση μεταξύ τους. Έπειτα ξεχώρισαν το (ο) μακρό υπογραμμίζοντας το, δημιουργώντας έτσι το ωμέγα. Αυτό το πρώτο αλφάβητο δεν περιελάμβανε και δεν θα συμπεριλάβει μέχρι τον 9ο μ.Χ. αι. παρά μόνο μια σειρά από γράμματα, τα κεφαλαία.

   Το Άλφα ονομάζεται έτσι, γιατί το σχήμα του γράμματος θυμίζει το σχήμα μιας κεφαλής βοδιού και γιατί η λέξη alef, που σημαίνει «βόδι», στη σημιτική γλώσσα των Χαναναίων αρχίζει από «Α».

   Το Η, το heth του σημιτικού αλφάβητου, δήλωνε την αρχική δάσυνση στο δυτικό ελληνικό αλφάβητο που είχε μεταδοθεί στους Λατίνους, - είναι το γαλλικό h, το λεγόμενο «δασύ». Εφόσον η δάσυνση στην αρχή μιας λέξης είχε εκλείψει στην ιωνική διάλεκτο, το γράμμα ήταν διαθέσιμο για να δηλώσει το μακρό ανοιχτό (e). Όταν το 403 υιοθετήθηκε το ιωνικό αλφάβητο και για την καταγραφή της αττικής διαλέκτου, χρειάστηκε ένα σημείο για την αρχική δάσυνση που υπήρχε πάντα σ' αυτή. Η αριστερή πλευρά του Η χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει τη δάσυνση (δασεία), ενώ η δεξιά πλευρά χρησίμευε, από τον 3ο αι. π.Χ., για να δείξει την απουσία δάσυνσης (ψιλή).

   Τα σημερινά ονόματα ορισμένων φωνηέντων αντιστοιχούν μερικές φορές σε αρχαίες προφορές. Το έψιλον (ε ψιλόν) επιτρέπει ακόμα τη διάκριση στις δύο καταγραφές του φθόγγου (ε), ανάλογα αν γράφεται με ένα ή δύο γράμματα (ε, αι). Αλλά το ύψιλον, (ü ψιλόν), μας παραπέμπει σε μια εποχή, πριν από τον 9ο μ.Χ. αι., όπου τα δύο (ü), και το υ και το οι, συγχέονταν το ένα με το άλλο, διακρίνονταν όμως από τα (i).

Το φοινικικό αλφάβητο (1η στήλη) και τα σχήματα των ελληνικών γραμμάτων σε μερικά αρχαία ελληνικά αλφάβητα.

Πηγή: http://www.greek-language.gr

Μυκήνες

Μπορείτε παρακάτω να παρακολουθήσετε ένα ενδιαφέρον βίντεο που αναφέρεται στις Μυκήνες και στις μυκηναϊκές ακροπόλεις.
Πηγή: http://www.aegisfilms.gr/

Φαραώ της Αιγύπτου - Μάχη του Καντές

Η εργασία για τους Φαραώ, από τους μαθητές του Α1:
Βασιλάκο Σταύρο, Καζάκη Γιώργο, Καντούρη Παναγιώτη, 
Σιδηρόπουλο Γιώργο, Τσιαούση Άγγελο

Οι ίδιοι μαθητές, με δική τους πρωτοβουλία, συνέθεσαν μια επιπλέον εργασία για τη μάχη του Καντές: 

Οι πυραμίδες της Αιγύπτου

Η εργασία και ένα σχετικό βίντεο που ετοίμασαν οι μαθήτριες του Α1:
Αλιώζη Ερασμία, Αλμπάνη Ανθία, Γάτσιου Φωτεινή, Μηνδούρη Αναστασία

Αρχαία Αίγυπτος - Θρησκεία και μεταθανάτια ζωή

Η εργασία που υλοποίησαν οι μαθητές του Α1:
Αγγελόπουλος Χρήστος, Αλεξανδροπούλου Ειρήνη, 
Βακιρτζής Αναστάσης, Γκάκου Μαρία

Κοινωνική και πολιτική οργάνωση στην αρχαία Αίγυπτο

Η εργασία που εκπόνησαν οι μαθητές του Α1:
Βούρκος Στέλιος, Δεσλής Δημοσθένης, Ελληνούδης Γιάννης, 
Λύκος Παναγιώτης, Παρζιάλης Βαλάντης

Η αρχαία Αίγυπτος στον κινηματογράφο

Η εργασία που εκπόνησαν οι μαθήτριες του Α1:
Καγιούδη Χαρά, Μπότζα Ειρήνη, Πεχλιβανίδου Αλεξάνδρα, 
Πολούα Ηλεκτρα και Φρατζανά Χρύσα

Η Θεσσαλονίκη κατά τη ρωμαϊκή εποχή

Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να κάνετε μια εικονική περιήγηση στη Θεσσαλονίκη του 4ου-7ου αι. μ.Χ.

http://www.voria.gr/article/etsi-itan-to-kentro-tis-thessalonikis-ti-romaiki-epochi-foto

Εκπαιδευτική εκδρομή (Πιερία-Μαγνησία)

Στα τέλη Φεβρουαρίου το σχολείο πραγματοποίησε με την Α' τάξη τριήμερη εκπαιδευτική εκδρομή στο Βόλο, στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας. Κατά τη διάρκειά της οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν σε περιοχές με ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα, επισκέφθηκαν τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο του Δίου, τους προϊστορικούς οικισμούς του Σέσκλου και του Διμηνίου, το αρχαιολογικό μουσείο του Βόλου, καθώς και τις Μικροθήβες. 

Πριν από την εκδρομή έγινε μια σχετική προεργασία καθώς καθένα από τα τέσσερα τμήματα ανέλαβε να προετοιμάσει αντίστοιχα μία από τις τέσσερις επισκέψεις: Βρήκαν πληροφοριακό υλικό που το παρουσίασαν στους συμμαθητές τους κατά την επίσκεψή τους, κάλυψαν φωτογραφικά την επίσκεψη (εκτός από τις Μικροθήβες, εξαιτίας του άσχημου καιρού) και κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους. 

Το Α1 ασχολήθηκε με το Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, το Α2 με το Δίον της Πιερίας, το Α3 με τις Μικροθήβες και το Α4 με το Σέσκλο και το Διμήνι.

Οι εργασίες τους παρουσιάζονται παρακάτω σε μορφή ηλεκτρονικών βιβλίων.

Α1:

http://www.flipsnack.com/78FC9F97C6F/1-ftj82nmpg.html

Α2:

http://www.flipsnack.com/78FC9F97C6F/2-fdn82nmpg.html

Α3:
http://www.flipsnack.com/78FC9F97C6F/3.html

Α4:

http://www.flipsnack.com/78FC9F97C6F/4.html

Η μυθική ίδρυση της Ρώμης

Ο Αινείας μεταφέρει τον Αγχίση έξω από την Τροία
Carle van Loo, 1729 (Μουσείο Λούβρου) 

Το Μυθικό στοιχείο το συναντάμε στην κτίση της Ρώμης ξεκινώντας από τη μυθική γέννηση του Ρωμύλου και του Ρέμου. Ο Πλούταρχος στον βίο του Ρωμύλου στο κεφ.3, εκθέτει την πιθανότερη εκδοχή για τη γέννηση. Η διαδοχή των βασιλιάδων από τον Αινεία και έπειτα είχε φθάσει στους Αμούλιο και Νουμήτορα. Η Ρέα Σύλβια, Εστιάδα, η οποία πήγαινε να αντλήσει νερό για θρησκευτικές τελετές, συναντήθηκε με τον θεό Άρη, με τον οποίο συνευρέθη. Από αυτήν τη γέννηση προήλθαν δυο παιδιά: ο Ρωμύλος και ο Ρέμος. Ο Αμούλιος, ο οποίος είχε εκδιώξει τον Νουμήτορα, φοβόταν μήπως όταν μεγαλώσουν τα παιδιά του πάρουν την αρχή, επειδή η Ρέα ήταν κόρη του Νουμήτορα και διέταξε να τα ρίξουν στον Τίβερη. Ένας υπηρέτης έβαλε μέσα σε σκάφη τα δυο μικρά και τα έριξε στον ποταμό. Όμως αυτά δεν πνίγηκαν, γιατί το νερό οδήγησε τη σκάφη σε κάποιο μέρος στις όχθες. Mια λύκαινα πήγαινε και θήλαζε τα μικρά, ενώ ένας δρυοκολάπτης επίσης τα έτρεφε και τα φύλαγε. Και τα δύο αυτά ζώα είναι ιερά ζώα του Άρη. Έτσι όταν η Ρέα είπε ότι τα παιδιά τα συνέλαβε με τον Άρη οι Λατίνοι την πίστεψαν.

Ρωμύλος και Ρέμος
Rubens, 1615-1616 (Pinacoteca Capitolina)

Όταν μεγάλωσαν τα δυο αδέλφια παρουσίαζαν χαρακτηριστικά ευγενών. Οργάνωσαν επανάσταση κατά του Αμούλιου και κατόρθωσαν να τον εκθρονίσουν. Ο Ρωμύλος είχε συγκεντρώσει αρκετή δύναμη σε λόχους και μπροστά από κάθε λόχο πήγαινε ένας άνδρας με μια αγκαλίδα χόρτου και κλάδων περιτυλιγμένη σε ένα κοντάρι. Αυτά οι Λατίνοι τα έλεγαν Μανίπουλα, γι’ αυτό και αργότερα ονομάστηκαν Μανιπουλάριους. Αφού συγκέντρωσε λοιπόν αρκετό κόσμο δεν ήθελε να διαλυθούν και έτσι αποφάσισε να κτίσει μια πόλη στο μέρος όπου είχαν διασωθεί, δίπλα στον Τίβερη. Έτσι κτίστηκε η Ρώμη, σύμφωνα με τη μυθική εκδοχή. Πολλοί είπαν ότι κτίστηκε σαν λιμάνι - αποικία της Άλβα Λόγγα, της πόλης στην οποία βασίλευε ο Αμούλιος και απ’ όπου ο Ρωμύλος και ο Ρέμος έφυγαν μετά τη νίκη τους.

Η Νέα Πόλη είχε ετρουσκικά χαρακτηριστικά και φαίνεται ότι στην κτίση της εφαρμόστηκαν οι ετρουσκικές τελετές. Έτσι ο Ρωμύλος τη χάραξε σε σχήμα τετραγώνου (Κουαδράτα). Η Roma quadrata είναι εικόνα του θείου κόσμου στο γήινο επίπεδο. Με ένα αλέτρι χάραξε το αυλάκι που καθόριζε τα όριά της. Ο Ρέμος, ο οποίος χλεύαζε τα τεκταινόμενα, πήδησε την τάφρο και γι’ αυτό ο Ρωμύλος τον σκότωσε. Αφού τον έθαψε, έφερε από την Ετρουρία μερικούς άνδρες, οι οποίοι με ιερούς κανόνες καθοδηγούσαν τα έργα, σαν να επρόκειτο περί τελετής. Γιατί στους Ετρούσκους υπήρχαν θρησκευτικοί κανόνες υποχρεωτικά εφαρμοζόμενοι για την ίδρυση κάθε πόλης. Σκάφτηκε ένας λάκκος κυκλικός και μέσα σε αυτόν κατέθεσαν τις απαρχές απ’ όλα όσα χρησιμοποιούσαν. Οι έποικοι έφερναν ο καθένας λίγο χρώμα από τον τόπο του και το έριχναν μέσα στο λάκκο ανακατεύοντας το. Τον λάκκο αυτό τον ονόμαζαν Μούντους, όπως έλεγαν και τον Όλυμπο. Έπειτα χάραξαν γύρω από αυτόν την πόλη κυκλική, γύρω από ένα κέντρο. Ο Οικιστής βάζοντας χάλκινο υνί στο άροτρο και ζεύοντας ένα ταύρο και μια αγελάδα έσκαψε ένα βαθύ αυλάκι. Αυτοί που τον ακολουθούσαν δεν άφηναν βώλους να πέσουν προς τα έξω, αλλά τους έριχναν μέσα. Όπου ήθελαν να γίνει πύλη σήκωναν το άροτρο και διέκοπταν το αυλάκι.

Αφού ο Ρωμύλος έκτισε τη Ρώμη και εκτέλεσε τις τελετές που αναφέραμε, προχώρησε σε άλλες ιδρυτικές δραστηριότητες. Έτσι ίδρυσε τις Λεγεώνες, που τις αποτέλεσαν οι μάχιμοι που θεωρούνταν οι εκλεκτότεροι όλων (Λάτιν, lego: διαλέγω). Επίσης ίδρυσε τη Σύγκλητο- συνέλευση των αρίστων. Κατόπιν ακολούθησε η γνωστή αρπαγή των Σαβίνων. Η πόλη μεγάλωσε και οργανώθηκαν οι κάτοικοι σε φυλές, καθορίστηκαν διάφορες τελετές εξαγνιστικού χαρακτήρα, καθώς και επετειακού (αναμνηστικές). Μερικοί αποδίδουν και την ίδρυση του Τάγματος των Εστιάδων στο Ρωμύλο, καθώς και στο Νουμά (άλλοι). Φαίνεται όμως ότι ο θεσμός προΰπήρχε και ο Ρωμύλος τον αναδιοργάνωσε, ο δε Νουμάς, αργότερα, τον καθιέρωσε δίνοντάς του μεγάλη σημασία και κύρος. Λέγεται ότι ο Ρωμύλος ήταν πολύ θεοσεβής και ασχολούνταν με τις θυσίες και τη μαντική. Αφού έκανε πολλούς νικηφόρους πολέμους πέθανε με θαυμαστό τρόπο. Έγινε ένα είδος θύελλας και ανηρπάγη από ένα σύννεφο. Οι Ρωμαίοι τον λάτρεψαν με την ονομασία Κυρίνος. Κύριν ονόμαζαν την αιχμή του Δόρατος και το Δόρυ, γι’ αυτό τον ονόμαζαν Κυρίνο, ως θεό πολεμικό.

Πηγή:http://www.nea-acropoli-athens.gr/

Η Νίκη της Σαμοθράκης στο Μουσείο του Λούβρου

Μπορείτε να δείτε εδώ ένα εντυπωσιακό video από το Μουσείο του Λούβρου που παρουσιάζει την αποκατάσταση του σπουδαίου αγάλματος της ελληνιστικής εποχής.

Πηγή:https://www.youtube.com/channel/UCafm6w_rPndqAtokQy04Jdw

Το ρωμαϊκό κράτος

Δείτε εδώ μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση για την εξέλιξη του ρωμαϊκού κράτους.

Πηγή: http://www.slideboom.com/presentations

Η Ελληνιστική εποχή (323 - 30 π.Χ.) σε εικόνες

Αλεξάνδρεια. Γραφική αναπαράσταση της πόλης. Στα ελληνιστικά χρόνια τελειοποιείται η αστική αρχιτεκτονική και οι πόλεις, συνήθως πυκνοκατοικημένες, ακολουθούν πλέον μαζικά το ιπποδάμειο σχέδιο.

Ο Φάρος της Αλεξάνδρειας (ψηφιακή αναπαράσταση)

Κατασκευάστηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. και παρέμεινε σε λειτουργία εώς την πλήρη καταστροφή του απο δύο σεισμούς τον 14ο αιώνα μ.Χ. Ήταν ένας πύργος συνολικού ύψους 140 μέτρων και ήταν για εκείνη την εποχή το πιο ψηλό ανθρώπινο οικοδόμημα του κόσμου μετά τις πυραμίδες του Χέοπα και του Χεφρήνου.

Ψηφιακή αναπαράσταση της Αντίοχειας κατά τους ελληνιστικούς χρόνους

Ψηφιακή αναπαράσταση της Περγάμου

Ο Βωμός της Περγάμου στο Βερολίνο

Κατά τη βασιλεία του Πτολεμαίου του Σωτήρα (305-283 π.Χ.) έγινε προσπάθεια να ενοποιηθεί η αιγυπτιακή θρησκεία με τη θρησκεία των Ελλήνων κυβερνητών (θρησκευτικός συγκρητισμός). Η πολιτική του Πτολεμαίου αποσκοπούσε στο να βρεθεί μία θεότητα που θα ενέπνεε το σεβασμό και στις δύο εθνότητες, Οι Έλληνες έδειχναν ελάχιστο σεβασμό σε θεότητες που αναπαριστώνταν με κεφαλή ζώου και έτσι επελέγη ένα ανθρωπομορφικό είδωλο. Ονομάστηκε Άσερ-χαπι, δηλαδή Όσιρις-Άπις ή Σάραπις.

Η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας αποτέλεσε το κέντρο των γραμμάτων στην αρχαιότητα και το λίκνο της φιλολογικής επιστήμης. Ιδρύθηκε και εφοδιάστηκε με βιβλία από τον Πτολεμαίο Β΄ Φιλάδελφο και τον Πτολεμαίο Γ΄ Ευεργέτη. Τον πυρήνα της Βιβλιοθήκης φαίνεται να αποτέλεσε η προσωπική βιβλιοθήκη του Αριστοτέλη που την αγόρασε ο Πτολεμαίος Φιλάδελφος∙ ο διάδοχός του, Πτολεμαίος Ευεργέτης, την επαύξησε σημαντικά, κατάσχοντας οποιοδήποτε βιβλίο βρισκόταν σε όποιο πλοίο περνούσε από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Έτσι, σύμφωνα με εκτιμήσεις η Βιβλιοθήκη κατείχε 500.000-700.000 παπυρικούς κυλίνδρους μέχρι την καταστροφή της από φωτιά το 47 π.Χ. όταν ο Ιούλιος Καίσαρας κατέκτησε την Αλεξάνδρεια.

Η ρωμαϊκή κυριαρχία έκανε τον σημαντικότερο ιστορικό της περιόδου, τον Πολύβιο από τη Μεγαλόπολη (203-120 π.Χ.), να εισηγηθεί την παγκόσμια ιστοριογραφία και να επιχειρήσει να αναπαραστήσει πιστά, σαν νέος Θουκυδίδης, σε 40 βιβλία ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο μέσα από το πρίσμα της ανόδου της Ρώμης.

Ο Ζήνων δημιούργησε την φιλοσοφική σχολή του στωικισμού, η οποία ονομάστηκε έτσι επειδή δίδασκε στην Ποικίλη Στοά. Κατά τους στωικούς κύριο ζητούμενο του βίου είναι το να ζει κάποιος σύμφωνα με τη φύση του, η οποία τον ωθεί προς την Αρετή. Άρα το «κατά Φύσιν ζην» σημαίνει «κατ' Αρετήν ζην». Η Αρετή είναι το μόνο αγαθό και μόνο από αυτήν εξαρτάται η ευημερία. Όλα τα υπόλοιπα πράγματα, ευχάριστα ή δυσάρεστα, στερούνται αξίας, είναι «αδιάφορα».

Ο Επίκουρος και η θεωρία του στρέφονται σε έναν ηθικολογικό χαρακτήρα της φιλοσοφίας.Στόχος του ήταν η αναζήτηση των αιτιών της ανθρώπινης δυστυχίας και των εσφαλμένων δοξασιών που την προκαλούν, όπως για παράδειγμα η δεισιδαιμονία, ώστε να υπάρξει η αντιπρόταση για την προοπτική μιας ευχάριστης ζωής (ΖΗΝ ΗΔΕΩΣ), που  επιτυγχάνεται με την απουσία του πόνου και φόβου και με τη βίωση μιας ζωής αυτάρκους περιβαλλόμενης από φίλους.



Τον 4ο αιώνα π.Χ. , ο Πυθέας αναλαμβάνει μια αποστολή για να διερευνήσει τα εδάφη πέρα από τη Μεσόγειο. Έφτασε στα όρια της Αρκτικής του τότε γνωστού κόσμου. Ο σκοπός του ταξιδιού του  δεν είναι απολύτως βέβαιος, αλλά μπορεί να ήταν μια προσπάθεια να αναζητήσει άλλες αγορές.

Ο παγκόσμιος χάρτης του Ερατοσθένη. Ο Ερατοσθένης ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τον όρο γεωγραφία, επινόησε ένα σύστημα γεωγραφικού πλάτους και μήκους, και έφτιαξε τον πρώτο παγκόσμιο χάρτη με παράλληλους και μεσημβρινούς βάσει των διαθέσιμων γεωγραφικών γνώσεων της εποχής.

Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος είναι ο πρώτος καταγεγραμμένος άνθρωπος ο οποίος πρότεινε ηλιοκεντρικό μοντέλο του Ηλιακού Συστήματος, θέτοντας τον Ήλιο και όχι τη Γη, στο κέντρο του γνωστού Σύμπαντος. Οι ιδέες του δεν είχαν γίνει αρχικά αποδεκτές έως ότου αναγεννήθηκαν επιτυχώς και αναπτύχθηκαν από τον Κοπέρνικο περίπου 2000 χρόνια μετά.

Αντίγραφο του 10ου αι. από τη μελέτη του Αρίσταρχου για το μέγεθος της γης του ήλιου και της σελήνης.
Ο Αρχιμήδης ήταν και ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς, φυσικούς και μηχανικούς της αρχαιότητας. Συνέδεσε το όνομά του με τη γένεση της μηχανικής στην αρχαία Ελλάδα, τη λύση περίφημων μαθηματικών προβλημάτων, καθώς και με τις αμυντικές εφευρέσεις του που χρησιμοποιήθηκαν όταν οι Ρωμαίοι πολιορκούσαν την πατρίδα του, τις Συρακούσες.

Ο Αρχιμήδης, έργου του Domenico Fetti (1620)

Τα Στοιχεία του Ευκλείδη (Στοιχεῖα) είναι μια μαθηματική και γεωμετρική διατριβή που αποτελείται από 13 βιβλία γραμμένα από τον Ευκλείδη στην Αλεξάνδρεια περίπου το 300 π.Χ.. Περιλαμβάνει μια συλλογή ορισμών, αξιωμάτων και θεωριών που ορίζουν τη μαθηματική σκέψη.

Οι στοές και οι κιονοστοιχίες αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της ελληνιστικής αρχιτεκτονικής. 

Ο Λαοκόων και οι γιοί του, έργο του 1ου αι. π.Χ. Τα ελληνιστικά αγάλματα, συχνά συμπλέγματα περισσότερων μορφών, χαρακτηρίζονται από κίνηση, θεατρικότητα και εκφραστικότητα.

Η Αφροδίτη της Μήλου, η Νίκη της Σαμοθράκης και η Άρτεμη αποτελούν τρία από τα πιο γνωστά δείγματα της ελληνιστικής γλυπτικής.

Μέρος ψηφιδωτού που απεικονίζει τις εννέα Μούσες και βρέθηκε σε οικεία στην ελληνιστική πόλη Ζεύγμα στα σύνορα Συρίας - Τουρκίας

Ελληνιστικό ψηφιδωτό δαπέδων που βρέθηκε στην Πέλλα της Μακεδονίας


Φίδι-χρυσό βραχιόλι με λυχνίτη, από την Ελληνιστική περίοδο, 3ος-2ος αιώνας π.Χ.


Χρυσά αριστουργηματικά κοσμήματα του 4ου αιώνα π.Χ., που ανήκουν στον περίφημο «θησαυρό», που βρέθηκε στη Δημητριάδα της Θεσσαλίας.

Μέγας Αλέξανδρος (video)

Εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε ένα ενδιαφέρον αφιέρωμα (σε δύο μέρη) για τον Μέγα Αλέξανδρο από το History Channel.

Αλέξανδρος ο Μέγας 356 π.Χ. – 323 π.Χ.

σχόλια

Μακεδόνας στρατηλάτης, από τις σημαντικότερες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας.

Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε στις 20 ή 21 Ιουλίου του 356 π.Χ στην Πέλλα της Μακεδονίας. Πατέρας του ήταν ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β' και μητέρα του η Ολυμπιάδα, κόρη του βασιλιά της Ηπείρου Νεοπτόλεμου. Από τον πατέρα του ο Αλέξανδρος κληρονόμησε την οξεία αντίληψη, τις οργανωτικές ικανότητες και την ταχύτητα ενεργειών. Και από τη μητέρα του τη φιλοδοξία, την υπερηφάνεια και την ισχυρή θέληση.

Στα παιδικά του χρόνια εκπαιδεύτηκε από τους παιδαγωγούς Λεωνίδα το Μολοσσό και Λυσίμαχο τον Ακαρνάνα. Σε ηλικία 13 ετών μαθήτευσε κοντά στον Αριστοτέλη. Ο μεγάλος φιλόσοφος τον μόρφωσε με τα ελληνικά ιδεώδη και του ενέπνευσε τον θαυμασμό και την αγάπη για το ελληνικό πνεύμα και πολιτισμό. Στον Αριστοτέλη έδειχνε πάντα σεβασμό και ευγνωμοσύνη. Έλεγε πως τον πατέρα του χρωστάει “το ζην” και στο δάσκαλό του το “ευ ζην”.

Από τον πατέρα του έλαβε σπουδαία μαθήματα πολιτικής και στρατηγικής. Πάντοτε βρισκόταν κοντά του, όταν εκείνος συζητούσε με ξένους πρεσβευτές και απεσταλμένους. Τον ακολουθούσε στις εκστρατείες, όπου έπαιρνε μαθήματα στρατιωτικής τέχνης. Έτσι, από πολύ νωρίς απέκτησε πολιτική και στρατιωτική ωριμότητα. Σε ηλικία 16 ετών, ως αντικαταστάτης του πατέρα του, που έλειπε σε εκστρατεία, κατέπνιξε την επανάσταση της θρακικής φυλής των Μαίδων, ενώ σε ηλικία 18 ετών, στη Μάχη της Χαιρώνειας (2 Αυγούστου 338 π.Χ.) ήταν διοικητής στρατιωτικού σώματος και διακρίθηκε για τις πολεμικές του αρετές.

Σε ηλικία 20 ετών έγινε βασιλιάς της Μακεδονίας, μετά τη δολοφονία του πατέρα του το 336 π.Χ. Από πολύ νωρίς αντιμετώπισε οργανωμένες συνωμοσίες εναντίον του, τις οποίες διέλυσε με αστραπιαία ταχύτητα. Με την ίδια αστραπιαία ταχύτητα και αποφασιστικότητα εξεστράτευσε εναντίον των πόλεων της Νότιας Ελλάδας, οι οποίες μόλις έμαθαν το θάνατο του Φιλίππου επαναστάτησαν. Μόλις, όμως, πληροφορήθηκαν την εκστρατεία του Αλεξάνδρου εναντίον τους, έσπευσαν να δηλώσουν υποταγή και σε συνέδριο, που έγινε στην Κόρινθο, τον ανακήρυξαν Ηγεμόνα της Ελλάδας, όπως και νωρίτερα τον πατέρα του και αρχιστράτηγο στην επικείμενη εκστρατεία κατά των Περσών.

Ο Αλέξανδρος ικανοποιημένος γύρισε στη Μακεδονία. Για να απαλλάξει το βασίλειό του από κάθε κίνδυνο, προτού εκστρατεύσει εναντίον των Περσών, εκστράτευσε εναντίον των βαρβαρικών φυλών, που κατοικούσαν βόρεια της Μακεδονίας (335 π.Χ.). Νίκησε τις φυλές αυτές, έφθασε ως τον Δούναβη και επέστρεψε στην Πέλλα. Απερίσπαστος πια άρχισε την προετοιμασία για τη μεγάλη εκστρατεία κατά των Περσών. Βρέθηκε, όμως, στην ανάγκη να έλθει για δεύτερη φορά στη Νότιο Ελλάδα, όπου οι Θηβαίοι και οι Αθηναίοι είχαν και πάλι επαναστατήσει. Αφού κατέστειλε την ανταρσία των δύο πόλεων, επέστρεψε στη Μακεδονία και συμπλήρωσε τις ετοιμασίες του για την εκστρατεία κατά της Περσίας.

Το πέρασμα του Γρανικού, του Σαρλ Λε Μπρεν

Την άνοιξη του 334 π.Χ, ο Αλέξανδρος ξεκίνησε με 50.000 πεζούς και 6.000 ιππείς, αφού άφησε για επίτροπό του στη Μακεδονία το στρατηγό Αντίπατρο. Προχώρησε από τη Θράκη κι έφθασε στον Ελλήσποντο. Εκεί τον περίμενε ο στόλος του, που τον αποτελούσαν 120 πολεμικά και πολλά άλλα βοηθητικά πλοία. Πέρασε στην Τροία, όπου επισκέφθηκε τον τάφο του Αχιλλέα, προσευχήθηκε κι έκανε θυσίες.

Στις όχθες του Γρανικού ποταμού είχε συγκεντρωθεί ο περσικός στρατός, έτοιμος ν’ αντιμετωπίσει τον Αλέξανδρο. Στον Γρανικό έγινε η πρώτη μάχη μεταξύ των Μακεδόνων και των Περσών (22 Μαΐου 334 π.Χ.). Ο Αλέξανδρος οδηγούσε ο ίδιος το στρατό του και πολέμησε ο ίδιος στήθος προς στήθος με τους γενναιότερους πολεμιστές των Περσών. Κινδύνευσε, μάλιστα, σοβαρά. Οι Πέρσες, τελικά, δεν κατόρθωσαν ν’ αναχαιτίσουν την ορμή των Μακεδόνων, εγκατέλειψαν τον αγώνα και υποχώρησαν άτακτα.

Χωρίς να χάσει χρόνο, ο Αλέξανδρος προχώρησε νότια και απελευθέρωσε τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Τον χειμώνα του 334 π.Χ. έφθασε στην πόλη Γόρδιο στις όχθες του Σαγγάριου ποταμού, όπου αποφάσισε να ξεχειμωνιάσει. Εκεί, στο βασιλικό ανάκτορο, υπήρχε ο περίφημος Γόρδιος Δεσμός. Η παράδοση έλεγε πως όποιος τον έλυνε θα κυρίευε την Ασία. Ο Αλέξανδρος απλά τον έκοψε με το σπαθί του.

Την άνοιξη του 333 π.Χ, βάδισε προς τα νότια, πέρασε το όρος Ταύρος και μπήκε στην Κιλικία. Κυρίευσε την πόλη Ταρσό και σταμάτησε εκεί για ν’ αναπαυθεί ο στρατός του. Ύστερα από ένα λουτρό στα κρύα νερά του ποταμού Κύδνου, ο Αλέξανδρος αρρώστησε, αλλά γρήγορα έγινε καλά και συνέχισε την πορεία του προς τη Συρία. Συνάντησε τότε για δεύτερη φορά τον περσικό στρατό από 500.000 μαχητές κι έδωσε μάχη κοντά στην πόλη Ισσό της Κιλικίας (12 Νοεμβρίου333 π.Χ.). Οι Πέρσες υπέστησαν πανωλεθρία και διαλύθηκαν. Ο βασιλιάς Δαρείος κινδύνευσε και γλίτωσε μόνο με τη φυγή του. Στην Ισσό ο Αλέξανδρος κυρίευσε πλούσια λάφυρα και αιχμαλώτισε την οικογένεια του Δαρείου, αλλά της φέρθηκε μεγαλόψυχα.

Ο Αλέξανδρος, αντί να συνεχίσει την καταδίωξη του Δαρείου, προχώρησε νότια, για να γίνει κύριος όλων των παραλίων της Μεσογείου και να εξουδετερώσει κάθε απειλή του περσικού στόλου. Κατέλαβε, κατά σειρά, τη Φοινίκη, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Επισκέφθηκε στην έρημο το μαντείο του Άμμωνος Διός, όπου οι ιερείς τον χαιρέτισαν ως τον νέο Δία. Στις ακτές της Αιγύπτου, κοντά στις εκβολές του Νείλου και σε θέση κατάλληλη για την ανάπτυξη του εμπορίου, όρισε να χτιστεί η Αλεξάνδρεια. Ο ίδιος χάραξε τα τείχη και τους δρόμους της.

Επιστρέφοντας από την Αίγυπτο στην Ασία συνάντησε στα Γαυγάμηλα, πέρα από τον Τίγρη ποταμό, νέο πολυάριθμο περσικό στρατό και τον νίκησε (1 Οκτωβρίου 331 π.Χ). Ο Δαρείος σώθηκε και πάλι, αλλά δολοφονήθηκε από τον σατράπη της Βακτριανής Βήσσο. Ο περσικός στρατός καταστράφηκε, οι σπουδαιότερες πόλεις της Περσίας - Βαβυλώνα, Σούσα και Περσέπολη, όπου το ανάκτορο του Δαρείου- παραδόθηκαν στον Αλέξανδρο και ολόκληρη η Περσία κατακτήθηκε.

Ψηφιδωτό στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης

Ο Αλέξανδρος, όμως, δεν σταμάτησε στην Περσία. Προχώρησε προς τα ανατολικά για να υποτάξει τις φυλές που κατοικούσαν εκεί και ν' απαλλάξει έτσι το μεγάλο του βασίλειο από μελλοντικό κίνδυνο. Πέρασε τη Σογδιανή και τη Βακτριανή και το 327 π.Χ. μπήκε στις Ινδίες, όπου νίκησε τον βασιλιά Πώρο. Οι στρατιώτες του, όμως, κουράστηκαν και αρνήθηκαν να προχωρήσουν. Αναγκάσθηκε τότε να ανακόψει την επική πορεία του προς Ανατολάς. Ένα μέρος του στρατού το έστειλε με πλοία στην Περσία, με επικεφαλής τον ναύαρχο Νέαρχο. Αυτός με το υπόλοιπο στράτευμα πέρασε την έρημο Γεδρωσία, όπου χάθηκαν πολλοί στρατιώτες του από την πείνα και τη δίψα, και επέστρεψε στα Σούσα.

Άρχισε τότε να σκέφτεται την οργάνωση της επικράτειάς του. Μελετώντας τον τρόπο της ζωής των Περσών και τον τρόπο της διοικήσεώς τους, έβγαλε το συμπέρασμα πως για να διατηρηθεί το αχανές κράτος που δημιούργησε έπρεπε να συμφιλιώσει τους Πέρσες ευγενείς με τους Έλληνες. Φαντάστηκε τον εαυτό του σαν ελληνοπέρση βασιλιά και μιμήθηκε την ενδυμασία και γενικά τον τρόπο ζωής τους. Παντρεύτηκε την κόρη του Δαρείου Στάτειρα και την ανιψιά της Παρυσάτιδα (324 π.Χ.), ενώ παρακίνησε τους αξιωματικούς και τους στρατιώτες του να παντρευτούν κι αυτοί Περσίδες. Νωρίτερα (327 π.Χ.) είχε παντρευτεί τη Ρωξάνη, κόρη τοπικού ηγεμόνα της Βακτριανής, παρά την αντίδραση των στρατηγών του. Η Ρωξάνη τού χάρισε και τον μοναδικό του απόγονο, τον Αλέξανδρο Δ', ο οποίος γεννήθηκε δύο μήνες μετά το θάνατο του στρατηλάτη και σκοτώθηκε σε ηλικία 12 ετών με διαταγή του Κάσσανδρου, στρατηγού του Μεγάλου Αλεξάνδρου και σφετεριστή του θρόνου της Μακεδονίας.

Στους Μακεδόνες δεν άρεσε η αλλαγή αυτή του Αλέξανδρου. Μερικοί από τους στρατηγούς του, μάλιστα, οργάνωσαν εναντίον του συνωμοσίες, τις οποίες ο Αλέξανδρος ανακάλυψε και τιμώρησε σκληρά τους πρωταίτιους. Οι πολλές διοικητικές φροντίδες, οι κόποι και τελευταία ο θάνατος του πιο στενού του φίλου, Ηφαιστίωνα, του έφθειραν την υγεία. Ο Αλέξανδρος αρρώστησε βαριά και στις 10 ή 11 Ιουνίου του 323 π.Χ. άφησε την τελευταία του πνοή στη Βαβυλώνα, σε ηλικία μόλις 32 ετών.

Μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου το απέραντο κράτος του διαμοιράστηκε μεταξύ των στρατηγών του, που επί πολλά χρόνια διαφωνούσαν για τη διανομή. Δεν χάθηκε, όμως, το εκπολιτιστικό έργο του. Οι κατακτήσεις του άνοιξαν τα σύνορα μεταξύ του ελληνικού χώρου και της Ανατολής. Η επικοινωνία με τους “βαρβάρους” συνέβαλε στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμός στις χώρες της Ασίας και της Αιγύπτου. Η ελληνική γλώσσα έγινε διεθνής. Τα ελληνική ήθη πέρασαν σ’ όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Ανέτειλε ο πολιτισμός της λεγόμενης “Ελληνιστικής Εποχής”, που αποτελεί μία νέα λάμψη του ελληνικού πνεύματος. Δικαιολογημένα, η ιστορία ανακήρυξε τον Αλέξανδρο “Μέγα” για το γιγάντιο έργο του.

 Περί Πηγών...

Πηγή:http://www.sansimera.gr/